Surah Yusuf - Azerbaijani Translation by Vasim Mammadaliyev And Ziya Bunyadov
الٓرۚ تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ
Əlif, Lam, Ra! Bunlar acıq-aydın Kitabın (Qur’anın) ayələridir
Surah Yusuf, Verse 1
إِنَّآ أَنزَلۡنَٰهُ قُرۡءَٰنًا عَرَبِيّٗا لَّعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
(Ey Məkkə əhli!) Biz onu ərəbcə bir Qur’an olaraq nazil etdik ki, (mə’nasını) anlayasınız
Surah Yusuf, Verse 2
نَحۡنُ نَقُصُّ عَلَيۡكَ أَحۡسَنَ ٱلۡقَصَصِ بِمَآ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ وَإِن كُنتَ مِن قَبۡلِهِۦ لَمِنَ ٱلۡغَٰفِلِينَ
(Ya Rəsulum!) Biz bu Qur’anı sənə vəhy etməklə sənin ucun ən gozəl hekayəti (qissəni) danısırıq. Hərcənd ki, sən əvəlcə (ondan) əsla xəbərdar deyildin
Surah Yusuf, Verse 3
إِذۡ قَالَ يُوسُفُ لِأَبِيهِ يَـٰٓأَبَتِ إِنِّي رَأَيۡتُ أَحَدَ عَشَرَ كَوۡكَبٗا وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ رَأَيۡتُهُمۡ لِي سَٰجِدِينَ
Bir zaman Yusif atasına demisdir: “Atacan! Mən (yuxuda) on bir ulduz və Gunəslə ayı gordum. Gordum ki, onlar mənə səcdə (tə’zim) edirlər”
Surah Yusuf, Verse 4
قَالَ يَٰبُنَيَّ لَا تَقۡصُصۡ رُءۡيَاكَ عَلَىٰٓ إِخۡوَتِكَ فَيَكِيدُواْ لَكَ كَيۡدًاۖ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لِلۡإِنسَٰنِ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
(Atası Yə’qub) dedi: “Can ogul! Yuxunu qardaslarına danısma, yoxsa sənə bir hiylə qurarlar. Cunki Seytan insanların acıq-askar dusmənidir
Surah Yusuf, Verse 5
وَكَذَٰلِكَ يَجۡتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكَ وَعَلَىٰٓ ءَالِ يَعۡقُوبَ كَمَآ أَتَمَّهَا عَلَىٰٓ أَبَوَيۡكَ مِن قَبۡلُ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَۚ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
(Yuxuda gorduyu kimi) Rəbbin səni (basqalarından) secib ustun tutacaq, sənə yuxu yozmagı oyrədəcək, bundan əvvəl babaların Ibrahimə və Ishaqa ne’mətini tamamlayıb (peygəmbərlik) verdiyi kimi, sənə və Yə’qub nəslinə də tamamlayıb verəcək. Həqiqətən, Rəbbin (hər seyi) biləndir, hikmət sahibidir!”
Surah Yusuf, Verse 6
۞لَّقَدۡ كَانَ فِي يُوسُفَ وَإِخۡوَتِهِۦٓ ءَايَٰتٞ لِّلسَّآئِلِينَ
Yusifin və qardaslarının əhvalatında (bu haqda) sorusanlar ucun (necə-necə) ibrətlər vardır
Surah Yusuf, Verse 7
إِذۡ قَالُواْ لَيُوسُفُ وَأَخُوهُ أَحَبُّ إِلَىٰٓ أَبِينَا مِنَّا وَنَحۡنُ عُصۡبَةٌ إِنَّ أَبَانَا لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ
Bir zaman (Yusifin qardasları oz aralarında) belə demisdilər: “Biz (bir-birimizə baglı, sayca cox, guclu) bir dəstə oldugumuz halda, Yusif və onun (atabir-anabir) qardası (Bin Yamin) atamıza daha əzizdirlər. Həqiqətən, atamız acıq-askar səhv edir!”
Surah Yusuf, Verse 8
ٱقۡتُلُواْ يُوسُفَ أَوِ ٱطۡرَحُوهُ أَرۡضٗا يَخۡلُ لَكُمۡ وَجۡهُ أَبِيكُمۡ وَتَكُونُواْ مِنۢ بَعۡدِهِۦ قَوۡمٗا صَٰلِحِينَ
(Aralarında biri dedi:) “Yusifi oldurun və ya (uzaq) bir yerə atın ki, atanız mehrini yalnız sizə salsın. Ondan sonra isə (tovbə edib) əməlisaleh bir camaat olarsınız!”
Surah Yusuf, Verse 9
قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ لَا تَقۡتُلُواْ يُوسُفَ وَأَلۡقُوهُ فِي غَيَٰبَتِ ٱلۡجُبِّ يَلۡتَقِطۡهُ بَعۡضُ ٱلسَّيَّارَةِ إِن كُنتُمۡ فَٰعِلِينَ
Bir basqası (Rubil və ya Səm’un) belə dedi: “Yusifi oldurməyin, onu bir quyunun dibinə atın. Əgər belə etsəniz, yol kecənlərdən biri onu goturər”
Surah Yusuf, Verse 10
قَالُواْ يَـٰٓأَبَانَا مَا لَكَ لَا تَأۡمَ۬نَّا عَلَىٰ يُوسُفَ وَإِنَّا لَهُۥ لَنَٰصِحُونَ
Onlar dedilər: “Ata! Biz Yusifin xeyirxahları oldugumuz halda, sən nə ucun onu bizə e’tibar etmirsən
Surah Yusuf, Verse 11
أَرۡسِلۡهُ مَعَنَا غَدٗا يَرۡتَعۡ وَيَلۡعَبۡ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ
Sabah onu bizimlə birlikdə (colə gəzməyə) gondər, qoy oynayıb əylənsin, gozu-konlu acılsın. Biz onu mutləq qoruyacagıq!”
Surah Yusuf, Verse 12
قَالَ إِنِّي لَيَحۡزُنُنِيٓ أَن تَذۡهَبُواْ بِهِۦ وَأَخَافُ أَن يَأۡكُلَهُ ٱلذِّئۡبُ وَأَنتُمۡ عَنۡهُ غَٰفِلُونَ
(Yə’qub) dedi: “Onu aparmagınız məni cox mə’yus edər (ayrılıgına dozə bilmərəm). Qorxuram ki, onu qurd yeyə, siz də xəbər tutmayasınız!”
Surah Yusuf, Verse 13
قَالُواْ لَئِنۡ أَكَلَهُ ٱلذِّئۡبُ وَنَحۡنُ عُصۡبَةٌ إِنَّآ إِذٗا لَّخَٰسِرُونَ
Onlar: “Biz guclu bir dəstə (on bir nəfət) ola-ola (gozumuzun qabagında) qurd onu yesə, onda biz aciz olarıq ki!” – deyə cavab verdilər
Surah Yusuf, Verse 14
فَلَمَّا ذَهَبُواْ بِهِۦ وَأَجۡمَعُوٓاْ أَن يَجۡعَلُوهُ فِي غَيَٰبَتِ ٱلۡجُبِّۚ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡهِ لَتُنَبِّئَنَّهُم بِأَمۡرِهِمۡ هَٰذَا وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
(Qardasları) onu (Yusifi) goturub (colə) apararkən onu quyuya atmaq ucun sozu bir yerə qoydular. Biz (Yusifə): “Sən (bir vaxt) onlara (qardaslarına) ozlərinin bu isi barəsində hec gozləmədikləri (səni tanımadıqları) halda xəbər verəcəksən!” – deyə vəhy etdik
Surah Yusuf, Verse 15
وَجَآءُوٓ أَبَاهُمۡ عِشَآءٗ يَبۡكُونَ
Onlar axsamustu aglaya-aglaya atalarının yanına gəldilər
Surah Yusuf, Verse 16
قَالُواْ يَـٰٓأَبَانَآ إِنَّا ذَهَبۡنَا نَسۡتَبِقُ وَتَرَكۡنَا يُوسُفَ عِندَ مَتَٰعِنَا فَأَكَلَهُ ٱلذِّئۡبُۖ وَمَآ أَنتَ بِمُؤۡمِنٖ لَّنَا وَلَوۡ كُنَّا صَٰدِقِينَ
Və dedilər: “Ata! Biz (at capmaq, yaxud qacısıb-otusmək və ya ox atmaqda) bir-birimizlə yarısmaq ucun (səhraya) getmisdik və Yusifi seylərimizin (libaslarımızın) yanında qoymusduq. Bir də xəbər tutduq ki, qurd onu yemisdir. Indi biz dogru danıssaq da, sən bizə inanmayacaqsan!”
Surah Yusuf, Verse 17
وَجَآءُو عَلَىٰ قَمِيصِهِۦ بِدَمٖ كَذِبٖۚ قَالَ بَلۡ سَوَّلَتۡ لَكُمۡ أَنفُسُكُمۡ أَمۡرٗاۖ فَصَبۡرٞ جَمِيلٞۖ وَٱللَّهُ ٱلۡمُسۡتَعَانُ عَلَىٰ مَا تَصِفُونَ
Onlar (Yusifin) koynəyinin ustunə yalandan bir qan (ləkəsi yaxıb) gətirmisdilər. (Yə’qub) dedi: “Xeyr (hec də dediyiniz kimi deyildir), sizin oz nəfsiniz sizi bu isə sovq etmisdir (cirkin əməlinizi sizə gozəl gostərmisdir). Mənə yalnız gozəl (tukənməz, dozumlu) səbir gərəkdir. Dediklərinizdən (Yusif barəsində dediklərinizin yalan oldugunu subut etməkdən) otru ancaq Allahdan komək diləmək lazımdır!”
Surah Yusuf, Verse 18
وَجَآءَتۡ سَيَّارَةٞ فَأَرۡسَلُواْ وَارِدَهُمۡ فَأَدۡلَىٰ دَلۡوَهُۥۖ قَالَ يَٰبُشۡرَىٰ هَٰذَا غُلَٰمٞۚ وَأَسَرُّوهُ بِضَٰعَةٗۚ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ
Nəhayət, (Mədyəndən Misirə gedən) bir dəstə musafir (karvan əhli bu yerə) gəlib sucularını (su dalınca) gondərdilər. (Sucu) qabını suya salan kimi: “Mujdə! Bu bir oglandır! – dedi. Onlar (musafirlər və ya qardasları Yusifi) satdıq bir sey (ticarət malı) kimi gizlədib saxladılar. Allah onların nələr etdiyini (Yusifin basına nə oyunlar acdıgını) biləndir
Surah Yusuf, Verse 19
وَشَرَوۡهُ بِثَمَنِۭ بَخۡسٖ دَرَٰهِمَ مَعۡدُودَةٖ وَكَانُواْ فِيهِ مِنَ ٱلزَّـٰهِدِينَ
(Yusifi tə’qib edən qardasları isin nə yerdə oldugunu bildikdə: “Bu bizim qacmıs koləmizdir! – deyə) onu dəyərsiz bir qiymətə - bir necə dirhəmə satdılar və (bu isdə pul qazanmaq deyil, yalnız Yusifdən xilas olmaq, onu atası Yə’qubdan ayırmaq məqsədini guddukləri ucun qardaslarını baha məbləgə satmaga) tamah gostərmədilər
Surah Yusuf, Verse 20
وَقَالَ ٱلَّذِي ٱشۡتَرَىٰهُ مِن مِّصۡرَ لِٱمۡرَأَتِهِۦٓ أَكۡرِمِي مَثۡوَىٰهُ عَسَىٰٓ أَن يَنفَعَنَآ أَوۡ نَتَّخِذَهُۥ وَلَدٗاۚ وَكَذَٰلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلِنُعَلِّمَهُۥ مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِۚ وَٱللَّهُ غَالِبٌ عَلَىٰٓ أَمۡرِهِۦ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
(Yusifi) Misirdə satın alan (padsahın Əziz ləqəbli vəziri Qitfir) oz zovcəsinə belə dedi: “Ona hormət et (yaxsı bax). Ola bilsin ki, bizə fayda versin və ya onu ogulluga goturək!” Beləliklə, Yusifi o yerdə (Misirdə) yerləsdirdik, həm də ona yuxu yozmagı oyrətdik. Allah Oz isində (əmrində) qalibdir (istədiyini edəndir), lakin insanların əksəriyyəti (bunu) bilməz
Surah Yusuf, Verse 21
وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُۥٓ ءَاتَيۡنَٰهُ حُكۡمٗا وَعِلۡمٗاۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
(Yusif gəncliyinin) ən yetkin dovrundə (17, 18, 21, 30 yaxud 33 yasına) catdıqda ona hikmət (peygəmbərlik) və elm verdik. Biz yaxsı islər gorənləri belə mukafatlandırırıq
Surah Yusuf, Verse 22
وَرَٰوَدَتۡهُ ٱلَّتِي هُوَ فِي بَيۡتِهَا عَن نَّفۡسِهِۦ وَغَلَّقَتِ ٱلۡأَبۡوَٰبَ وَقَالَتۡ هَيۡتَ لَكَۚ قَالَ مَعَاذَ ٱللَّهِۖ إِنَّهُۥ رَبِّيٓ أَحۡسَنَ مَثۡوَايَۖ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّـٰلِمُونَ
Evində oldugu qadın (Zuleyxa Yusifi) tovlayıb yoldan cıxartmaq (onunla yaxınlıq etmək) istədi və qapıları baglayaraq: “Di gəlsənə!” – dedi. (Yusif isə:) “Mən (sənin bu hərəkətindən) Allaha sıgınıram. Axı o (sənin ərin) mənim agamdır. O mənə yaxsı baxır (və ya Allah mənim ixtiyar sahibimdir, mənə mərhəmət ehsan buyurmusdur). Həqiqətən, (agasına xəyanət etməklə, onun əhli-əyalına pis gozlə baxmaq və zina etməklə ozlərinə) zulm edənlər nicat tapmazlar!” – deyə cavab verdi
Surah Yusuf, Verse 23
وَلَقَدۡ هَمَّتۡ بِهِۦۖ وَهَمَّ بِهَا لَوۡلَآ أَن رَّءَا بُرۡهَٰنَ رَبِّهِۦۚ كَذَٰلِكَ لِنَصۡرِفَ عَنۡهُ ٱلسُّوٓءَ وَٱلۡفَحۡشَآءَۚ إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Dogrudan da (qadın) ona meyl salmısdı. Əgər Rəbbinin dəlilini (xəbərdarlıgını) gorməsəydi, (Yusif də) ona meyl edərdi. Biz pisliyi və biabırcılıgı (zinanı) ondan sovusdurmaq ucun belə etdik. O, həqiqətən, Bizim sadiq bəndələrimizdəndir
Surah Yusuf, Verse 24
وَٱسۡتَبَقَا ٱلۡبَابَ وَقَدَّتۡ قَمِيصَهُۥ مِن دُبُرٖ وَأَلۡفَيَا سَيِّدَهَا لَدَا ٱلۡبَابِۚ قَالَتۡ مَا جَزَآءُ مَنۡ أَرَادَ بِأَهۡلِكَ سُوٓءًا إِلَّآ أَن يُسۡجَنَ أَوۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
(Yusif canını qurtarmaq, Zuleyxa da onu yaxalayıb kamına catmaq məqsədilə) hər ikisi qapıya tərəf cumdu. (Zuleyxa) onun koynəyini arxadan cırdı. Onlar qapının agzında (qadının) agası (əri) ilə rastlasdılar. (Zuleyxa) dedi: “Sənin ailənə pislik (ovrətinlə zina) etmək istəyənin cəzası yalnız zindana salınmaq, ya da siddətli bir əzaba ducar edilməkdir!”
Surah Yusuf, Verse 25
قَالَ هِيَ رَٰوَدَتۡنِي عَن نَّفۡسِيۚ وَشَهِدَ شَاهِدٞ مِّنۡ أَهۡلِهَآ إِن كَانَ قَمِيصُهُۥ قُدَّ مِن قُبُلٖ فَصَدَقَتۡ وَهُوَ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
(Yusif) dedi: “O məni tovlayıb yoldan cıxartmaq (mənimlə yaxınlıq etmək) istədi!” Bir sahid (Zuleyxanın besikdə olan korpə əmisi oglu) belə səhadət verdi: “Əgər (Yusifin) koynəyi ondən cırılmıssa, (qadın) dogru deyir, o isə yalancılardandır
Surah Yusuf, Verse 26
وَإِن كَانَ قَمِيصُهُۥ قُدَّ مِن دُبُرٖ فَكَذَبَتۡ وَهُوَ مِنَ ٱلصَّـٰدِقِينَ
Yox, əgər onun koynəyi arxadan cırılıbsa, (qadın) yalan deyir, o (Yusif) isə dogrudanısanlardandır.”
Surah Yusuf, Verse 27
فَلَمَّا رَءَا قَمِيصَهُۥ قُدَّ مِن دُبُرٖ قَالَ إِنَّهُۥ مِن كَيۡدِكُنَّۖ إِنَّ كَيۡدَكُنَّ عَظِيمٞ
(Qadının əri Yusifin) koynəyinin arxadan cırıldıgını gordukdə dedi: “Bu sizin (siz qadınların) məkrlərinizdəndir. Dogrudan da, sizin məkriniz boyukdur!”
Surah Yusuf, Verse 28
يُوسُفُ أَعۡرِضۡ عَنۡ هَٰذَاۚ وَٱسۡتَغۡفِرِي لِذَنۢبِكِۖ إِنَّكِ كُنتِ مِنَ ٱلۡخَاطِـِٔينَ
Ey Yusif! Sən bu isi acıb agartma. Sən də (ey qadın) gunahına gorə (Allahdan) bagıslanmanı dilə. Cunki sən, həqiqətən, gunah edənlərdənsən
Surah Yusuf, Verse 29
۞وَقَالَ نِسۡوَةٞ فِي ٱلۡمَدِينَةِ ٱمۡرَأَتُ ٱلۡعَزِيزِ تُرَٰوِدُ فَتَىٰهَا عَن نَّفۡسِهِۦۖ قَدۡ شَغَفَهَا حُبًّاۖ إِنَّا لَنَرَىٰهَا فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
Səhərdəki qadınlar dedilər: “Vəzirin ovrəti cavanı (cavan qulunu) tovlayıb yoldan cıxartmaq (onunla yaxınlıq etmək) istəyir. (Yusifin) məhəbbəti onun bagrını qan etmisdir. Biz onun acıq-askar (dogru) yoldan cıxdıgını goruruk
Surah Yusuf, Verse 30
فَلَمَّا سَمِعَتۡ بِمَكۡرِهِنَّ أَرۡسَلَتۡ إِلَيۡهِنَّ وَأَعۡتَدَتۡ لَهُنَّ مُتَّكَـٔٗا وَءَاتَتۡ كُلَّ وَٰحِدَةٖ مِّنۡهُنَّ سِكِّينٗا وَقَالَتِ ٱخۡرُجۡ عَلَيۡهِنَّۖ فَلَمَّا رَأَيۡنَهُۥٓ أَكۡبَرۡنَهُۥ وَقَطَّعۡنَ أَيۡدِيَهُنَّ وَقُلۡنَ حَٰشَ لِلَّهِ مَا هَٰذَا بَشَرًا إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا مَلَكٞ كَرِيمٞ
(Zuleyxa qadınların) gizli dedi-qodularını (məkrini) esitdikdə onlara xəbər gondərib ziyafətə də’vət etdi, onlar ucun gozəl (mutəkkələrlə, xalılarla dosənmis bir otaqda ləziz təamlardan ibarət) bir məclis duzəltdi. Onların hər birinə (meyvə kəsib soymaq ucun) bir bıcaq verdi, sonra (Yusifə): “Onların qarsısına cıx!” – deyə əmr etdi. (Qadınlar Yusifi) gordukdə (gozəlliyinə heyran olub) onu həddindən artıq tə’riflədilər və (ozlərini itirib əllərindəki turuncun qabıgını soymaq əvəzinə) əllərini kəsdilər. Onlar: “Aman Allah! Bu ki, bəsər deyildir. Bu ancaq (Allah yanında) mohtərəm (əziz) olan bir mələkdir!” - dedilər
Surah Yusuf, Verse 31
قَالَتۡ فَذَٰلِكُنَّ ٱلَّذِي لُمۡتُنَّنِي فِيهِۖ وَلَقَدۡ رَٰوَدتُّهُۥ عَن نَّفۡسِهِۦ فَٱسۡتَعۡصَمَۖ وَلَئِن لَّمۡ يَفۡعَلۡ مَآ ءَامُرُهُۥ لَيُسۡجَنَنَّ وَلَيَكُونٗا مِّنَ ٱلصَّـٰغِرِينَ
(Zuleyxa qadınların ozlərinə gəldikdən sonra kəsilmis əllərinin agrısından ah-vay etdiklərini və bu hərəkətlərindən xəcalət cəkdiklərini gorub onlara) belə dedi: “Bu, (konlumu ona vermədiyimə gorə) məni qınadıgınız (oglandır). Mən onun olmaq istədim, o isə imtina etdi. (Bir daha deyirəm) əgər əmrimi yerinə yetirməsə, sozsuz ki, zindana atılacaq və zillətə dusənlərdən olacaq!”
Surah Yusuf, Verse 32
قَالَ رَبِّ ٱلسِّجۡنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدۡعُونَنِيٓ إِلَيۡهِۖ وَإِلَّا تَصۡرِفۡ عَنِّي كَيۡدَهُنَّ أَصۡبُ إِلَيۡهِنَّ وَأَكُن مِّنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ
(Yusif) dedi: “Ey Rəbbim! Mənim ucun zindan bunların məni sovq etdikləri isi gorməkdən xosdur. Əgər (bu qadınların) hiyləsini məndən dəf etməsən, mən onlara meyl edər və cahillərdən olaram”
Surah Yusuf, Verse 33
فَٱسۡتَجَابَ لَهُۥ رَبُّهُۥ فَصَرَفَ عَنۡهُ كَيۡدَهُنَّۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Rəbbi (Yusifin) duasını qəbul buyurub (qadınların) məkrindən qurtardı. Həqiqətən, O, (hər seyi) esidəndir, biləndir
Surah Yusuf, Verse 34
ثُمَّ بَدَا لَهُم مِّنۢ بَعۡدِ مَا رَأَوُاْ ٱلۡأٓيَٰتِ لَيَسۡجُنُنَّهُۥ حَتَّىٰ حِينٖ
(Vəzir və ailəsi Yusifin gunahsız oldugunu subut edən) dəlilləri (Yusifin koynəyinin arxadan cırılmasını, uzunun cırmaqlanmasını, qadınların turunc əvəzinə əllərini kəsməsini və i. a.) gordukləri halda, yenə də onu bir muddət (dedi-qodu kəsilənədək) zindana salmaq qərarına gəldilər. (Beləliklə, Yusif zindana atıldı)
Surah Yusuf, Verse 35
وَدَخَلَ مَعَهُ ٱلسِّجۡنَ فَتَيَانِۖ قَالَ أَحَدُهُمَآ إِنِّيٓ أَرَىٰنِيٓ أَعۡصِرُ خَمۡرٗاۖ وَقَالَ ٱلۡأٓخَرُ إِنِّيٓ أَرَىٰنِيٓ أَحۡمِلُ فَوۡقَ رَأۡسِي خُبۡزٗا تَأۡكُلُ ٱلطَّيۡرُ مِنۡهُۖ نَبِّئۡنَا بِتَأۡوِيلِهِۦٓۖ إِنَّا نَرَىٰكَ مِنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Onunla birlikdə iki cavan oglan da (padsahı zəhərləməyə cəhd gostərməkdə ittiham edilmis sah sarayının saqisi və aspazı) zindana atıldı. (Gənclər Yusifin cox gozəl yuxu yozdugunu bildikdən sonra) onlardan biri (sərab paylayan) dedi: “Mən (yuxuda) gordum ki, sərab (ucun uzum) sıxıram”. Digəri (aspaz) isə belə dedi: “Mən gordum ki, basımın ustundə corək aparıram, quslar da ondan yeyir. Gəl bu yuxunu bizə yoz. Biz, həqiqətən, sənin yaxsı adamlardan oldugunu goruruk!”
Surah Yusuf, Verse 36
قَالَ لَا يَأۡتِيكُمَا طَعَامٞ تُرۡزَقَانِهِۦٓ إِلَّا نَبَّأۡتُكُمَا بِتَأۡوِيلِهِۦ قَبۡلَ أَن يَأۡتِيَكُمَاۚ ذَٰلِكُمَا مِمَّا عَلَّمَنِي رَبِّيٓۚ إِنِّي تَرَكۡتُ مِلَّةَ قَوۡمٖ لَّا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَهُم بِٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ كَٰفِرُونَ
(Yusif) belə cavab verdi: “Yeyəcəyiniz təam gəlməmisdən əvvəl mən onun mə’nasını (gorduyunuz yuxuların dunyada nə ilə nəticələnəcəyini və ya yeməklərin nədən ibarət olacagını) sizə xəbər verərəm. Bu, Rəbbimin mənə oyrətdiyi elmlərdəndir. Mən Allaha inanmayan və axirəti də inkar eləyən bir tayfanın dinini tərk etdim
Surah Yusuf, Verse 37
وَٱتَّبَعۡتُ مِلَّةَ ءَابَآءِيٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَۚ مَا كَانَ لَنَآ أَن نُّشۡرِكَ بِٱللَّهِ مِن شَيۡءٖۚ ذَٰلِكَ مِن فَضۡلِ ٱللَّهِ عَلَيۡنَا وَعَلَى ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَشۡكُرُونَ
Mən ata-babalarım Ibrahim, Ishaq və Yə’qubun dininə tabe oldum. Bizə hec bir seyi Allaha sərik qosmaq yarasmaz. Bu (tovhid) Allahın bizə və (butun) insanlara bəxs etdiyi ne’mətdir, lakin insanların əksəriyyəti (Ona) sukur etməz
Surah Yusuf, Verse 38
يَٰصَٰحِبَيِ ٱلسِّجۡنِ ءَأَرۡبَابٞ مُّتَفَرِّقُونَ خَيۡرٌ أَمِ ٱللَّهُ ٱلۡوَٰحِدُ ٱلۡقَهَّارُ
Ey mənim iki zindan yoldasım! (Sizə nə bir xeyir, nə də bir zərər verə bilən) ayrı-ayrı tanrılar daha yaxsıdır (ibadət olunmaga daha layiqdir), yoxsa bir olan, (hər seyə) qadir (qalib) olan Allah
Surah Yusuf, Verse 39
مَا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِهِۦٓ إِلَّآ أَسۡمَآءٗ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِنِ ٱلۡحُكۡمُ إِلَّا لِلَّهِ أَمَرَ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّآ إِيَّاهُۚ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
(Allahdan) qeyri ibadət etdikləriniz sizin və atalarınızın (ozundən uydurub) qoydugunuz (Allaha hec bir aidiyyəti olmayan) adlardan (butlərdən) basqa bir sey deyildir. Allah isə onlara (ibadət edilməsinə dair) hec bir dəlil nazil etməmisdir. Hokm ancaq Allahındır. O sizə yalnız Onun Ozunə ibadət etmənizi buyurmusdur. Dogru (həqiqi) din budur, lakin insanların coxu (bu həqiqəti) bilməz
Surah Yusuf, Verse 40
يَٰصَٰحِبَيِ ٱلسِّجۡنِ أَمَّآ أَحَدُكُمَا فَيَسۡقِي رَبَّهُۥ خَمۡرٗاۖ وَأَمَّا ٱلۡأٓخَرُ فَيُصۡلَبُ فَتَأۡكُلُ ٱلطَّيۡرُ مِن رَّأۡسِهِۦۚ قُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ ٱلَّذِي فِيهِ تَسۡتَفۡتِيَانِ
Ey iki zindan yoldasım! (Yuxularınızın mə’nasına gəldikdə) sizin biriniz yenə agasına sərab icirdəcək, digəriniz isə e’dam olunacaq, quslar da onun basından (dimdikləyib) yeyəcəklər. Haqqında sorusdugunuz is belə həll edilmisdir!” (Birinizin həbsdən azad edilməsi, o birinizin asılması barəsində fərman verilmisdir)
Surah Yusuf, Verse 41
وَقَالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُۥ نَاجٖ مِّنۡهُمَا ٱذۡكُرۡنِي عِندَ رَبِّكَ فَأَنسَىٰهُ ٱلشَّيۡطَٰنُ ذِكۡرَ رَبِّهِۦ فَلَبِثَ فِي ٱلسِّجۡنِ بِضۡعَ سِنِينَ
(Yusif) bu iki nəfərdən nicat tapacagını yəqin etdiyi kimsəyə (sərabpaylayana) dedi: “Aganın yanında məni də yada sal!” Lakin Seytan ona agasının yanında (Yusifi) yada salmagı unutdurdu və buna gorə də o (Yusif) bir necə (yeddi və ya on iki) il zindanda qaldı
Surah Yusuf, Verse 42
وَقَالَ ٱلۡمَلِكُ إِنِّيٓ أَرَىٰ سَبۡعَ بَقَرَٰتٖ سِمَانٖ يَأۡكُلُهُنَّ سَبۡعٌ عِجَافٞ وَسَبۡعَ سُنۢبُلَٰتٍ خُضۡرٖ وَأُخَرَ يَابِسَٰتٖۖ يَـٰٓأَيُّهَا ٱلۡمَلَأُ أَفۡتُونِي فِي رُءۡيَٰيَ إِن كُنتُمۡ لِلرُّءۡيَا تَعۡبُرُونَ
(Bir gun) padsah (Misir padsahı) belə dedi: “Mən (yuxuda) yeddi arıq inəyin yeddi kok inəyi yediyini, həmcinin yeddi yasıl və yeddi quru sunbul (quru sunbullərin yasıl sunbullərin ustunə qalxıb bellərinə sarıldıgını) gordum. Ey ə’yanlar! Əgər yuxu yoza bilirsinizsə, mənim bu yuxumu yozun!”
Surah Yusuf, Verse 43
قَالُوٓاْ أَضۡغَٰثُ أَحۡلَٰمٖۖ وَمَا نَحۡنُ بِتَأۡوِيلِ ٱلۡأَحۡلَٰمِ بِعَٰلِمِينَ
Onlar: “(Bu gorduklərin) qarmaqarısıq yuxulardır. Biz (belə) yuxuların yozumunu bilmirik!” – deyə cavab verdilər
Surah Yusuf, Verse 44
وَقَالَ ٱلَّذِي نَجَا مِنۡهُمَا وَٱدَّكَرَ بَعۡدَ أُمَّةٍ أَنَا۠ أُنَبِّئُكُم بِتَأۡوِيلِهِۦ فَأَرۡسِلُونِ
(Zindandakı) iki (cavan) oglandan (e’damdan) xilas olan (sərabpaylayan) bir necə muddətdən sonra (Yusifi) xatırlayıb dedi: “Mən sizə onun yozumunu xəbər verərəm. Bircə məni (zindana – Yusifin yanına) gondərin!”
Surah Yusuf, Verse 45
يُوسُفُ أَيُّهَا ٱلصِّدِّيقُ أَفۡتِنَا فِي سَبۡعِ بَقَرَٰتٖ سِمَانٖ يَأۡكُلُهُنَّ سَبۡعٌ عِجَافٞ وَسَبۡعِ سُنۢبُلَٰتٍ خُضۡرٖ وَأُخَرَ يَابِسَٰتٖ لَّعَلِّيٓ أَرۡجِعُ إِلَى ٱلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَعۡلَمُونَ
(Cavan oglan padsahın izniylə zindana gəlib dedi:) “Yusif! Ey dogru danısan adam, bizim ucun bir yoz gorək! Yeddi arıq inək yeddi kok inəyi yeyir. Yeddi yasıl sunbul, yeddi də quru sunbul. (Bir bunun mə’nasını mənə izah elə). Bəlkə, mən adamların yanına (duzgun cavabla) qayıda bilim; bəlkə, onlar da (bu yuxunun mə’nasını) bilsinlər!”
Surah Yusuf, Verse 46
قَالَ تَزۡرَعُونَ سَبۡعَ سِنِينَ دَأَبٗا فَمَا حَصَدتُّمۡ فَذَرُوهُ فِي سُنۢبُلِهِۦٓ إِلَّا قَلِيلٗا مِّمَّا تَأۡكُلُونَ
(Yusif) belə cavab verdi: “Yeddi il adətiniz uzrə (həmisəki kimi) əkin. Yediyiniz az bir miqdar istisna olmaqla, qalan bicdiyinizi (artıq qalan məhsulu) isə sunbuldə saxlayın
Surah Yusuf, Verse 47
ثُمَّ يَأۡتِي مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ سَبۡعٞ شِدَادٞ يَأۡكُلۡنَ مَا قَدَّمۡتُمۡ لَهُنَّ إِلَّا قَلِيلٗا مِّمَّا تُحۡصِنُونَ
Sonra bunun ardınca yeddi il quraqlıq (qıtlıq) olacaq. Onda əvvəlcədən həmin illər ucun tədaruk etdiyinizi yeyər, yalnız az bir miqdar (toxumluq) saxlayarsınız
Surah Yusuf, Verse 48
ثُمَّ يَأۡتِي مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ عَامٞ فِيهِ يُغَاثُ ٱلنَّاسُ وَفِيهِ يَعۡصِرُونَ
Daha sonra insanların bol yagıs (bərəkət) gorəcəyi bir il gələcək. Onda da adamlar (zeytun, uzum, xurma və s. meyvələrin) sirəsini sıxacaqlar (onlardan bol-bol istifadə edib bəhrələnəcəklər)”
Surah Yusuf, Verse 49
وَقَالَ ٱلۡمَلِكُ ٱئۡتُونِي بِهِۦۖ فَلَمَّا جَآءَهُ ٱلرَّسُولُ قَالَ ٱرۡجِعۡ إِلَىٰ رَبِّكَ فَسۡـَٔلۡهُ مَا بَالُ ٱلنِّسۡوَةِ ٱلَّـٰتِي قَطَّعۡنَ أَيۡدِيَهُنَّۚ إِنَّ رَبِّي بِكَيۡدِهِنَّ عَلِيمٞ
(Bunları esidən) hokmdar: “Onu mənim yanıma gətirin!” – dedi. (Onun gondərdiyi) elci (Yusifin) yanına gəldikdə o: “Aganın yanına qayıdıb sorus ki, (Zuleyxanın məclisində) əllərini kəsən o qadınların məqsədi nə idi? Həqiqətən, Rəbbim onların məkrini biləndir!”
Surah Yusuf, Verse 50
قَالَ مَا خَطۡبُكُنَّ إِذۡ رَٰوَدتُّنَّ يُوسُفَ عَن نَّفۡسِهِۦۚ قُلۡنَ حَٰشَ لِلَّهِ مَا عَلِمۡنَا عَلَيۡهِ مِن سُوٓءٖۚ قَالَتِ ٱمۡرَأَتُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡـَٰٔنَ حَصۡحَصَ ٱلۡحَقُّ أَنَا۠ رَٰوَدتُّهُۥ عَن نَّفۡسِهِۦ وَإِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلصَّـٰدِقِينَ
(Padsah həmin qadınları cagırtdırıb) sorusdu: “Yusifi tovlayıb yoldan cıxartmaq istəməkdə məqsədiniz (qəsdiniz) nə idi? (Qadınlar:) “Allah eləməsin! Biz onun barəsində pis bir sey bilmirik!” – deyə cavab verdilər. Vəzirin ovrəti (Zuleyxa) dedi: “Artıq indi həqiqət bəlli oldu. Yusifi tovlayıb yoldan cıxartmaq istəyən mən idim. O, subhəsiz, dogrubdanısanlardandır!”
Surah Yusuf, Verse 51
ذَٰلِكَ لِيَعۡلَمَ أَنِّي لَمۡ أَخُنۡهُ بِٱلۡغَيۡبِ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي كَيۡدَ ٱلۡخَآئِنِينَ
(Yusif dedi:) “Bu (qadınlara həqiqəti e’tiraf etdirməyim) ona gorədir ki, (vəzir evdə) olmadıqda mənim ona xəyanət etmədiyimi və Allahın xainlərin hiylələrinə yol vermədiyini (onları bas tutmaga qoymadıgını) bilsin
Surah Yusuf, Verse 52
۞وَمَآ أُبَرِّئُ نَفۡسِيٓۚ إِنَّ ٱلنَّفۡسَ لَأَمَّارَةُۢ بِٱلسُّوٓءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبِّيٓۚ إِنَّ رَبِّي غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Mən ozumu təmizə cıxartmıram. Rəbbimin rəhm etdiyi kimsə istisna olmaqla, nəfs (insana) pis islər gorməyi (səhvətə uymagı) əmr edər. Həqiqətən, Rəbbim bagıslayandır, rəhm edəndir!”
Surah Yusuf, Verse 53
وَقَالَ ٱلۡمَلِكُ ٱئۡتُونِي بِهِۦٓ أَسۡتَخۡلِصۡهُ لِنَفۡسِيۖ فَلَمَّا كَلَّمَهُۥ قَالَ إِنَّكَ ٱلۡيَوۡمَ لَدَيۡنَا مَكِينٌ أَمِينٞ
Padsah dedi: “(Yusifi) yanıma gətirin, onu ozumə ən yaxın (adam) edəcəyəm!” Sonra (padsah) onunla sohbət etdikdə: “Sən bu gun (bu gundən) yanımızda movqe sahibisən, e’tibarlı bir səxssən!” – dedi
Surah Yusuf, Verse 54
قَالَ ٱجۡعَلۡنِي عَلَىٰ خَزَآئِنِ ٱلۡأَرۡضِۖ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٞ
(Yusif) dedi: “Məni bu yerin (Misirin) xəzinələrinə mə’mur tə’yin et (Misir xəzinələrini mənə tapsır), cunki mən (ozumə e’tibar edilən mal-dovləti) qoruyanam, (isləri idarə etməyi) bilənəm!”
Surah Yusuf, Verse 55
وَكَذَٰلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي ٱلۡأَرۡضِ يَتَبَوَّأُ مِنۡهَا حَيۡثُ يَشَآءُۚ نُصِيبُ بِرَحۡمَتِنَا مَن نَّشَآءُۖ وَلَا نُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Beləliklə, Yusifi o yerdə (Misir torpagında) movqe (ixtiyar) sahibi etdik. O, (Misirdə) istədiyini edirdi (istədiyi yerdə mənzil sala bilirdi). Biz istədiyimizə mərhəmətimizi nəsib edər, yaxsı islər gorənlərin mukafatını zay etmərik
Surah Yusuf, Verse 56
وَلَأَجۡرُ ٱلۡأٓخِرَةِ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ
Iman gətirib (Allahdan qorxanlar) pis əməllərdən cəkinənlər ucun axirət mukafatı, əlbəttə, daha xeyirlidir
Surah Yusuf, Verse 57
وَجَآءَ إِخۡوَةُ يُوسُفَ فَدَخَلُواْ عَلَيۡهِ فَعَرَفَهُمۡ وَهُمۡ لَهُۥ مُنكِرُونَ
(Misirə ərzaq ucun yollanan) Yusifin qardasları gəlib onun huzuruna daxil oldular. Onlar (Yusifi) tanımadıqları halda, (Yusif) onları dərhal tanıdı
Surah Yusuf, Verse 58
وَلَمَّا جَهَّزَهُم بِجَهَازِهِمۡ قَالَ ٱئۡتُونِي بِأَخٖ لَّكُم مِّنۡ أَبِيكُمۡۚ أَلَا تَرَوۡنَ أَنِّيٓ أُوفِي ٱلۡكَيۡلَ وَأَنَا۠ خَيۡرُ ٱلۡمُنزِلِينَ
(Yusif) onların (ərzaq) yuklərini hazırlayıb dedi: “Atabir qardasınızı yanıma gətirin. Məgər mənim olcudə duz və qonaqpərvərlərin ən yaxsısı oldugumu gormursunuz
Surah Yusuf, Verse 59
فَإِن لَّمۡ تَأۡتُونِي بِهِۦ فَلَا كَيۡلَ لَكُمۡ عِندِي وَلَا تَقۡرَبُونِ
Əgər onu yanıma gətirməsəniz, məndən bir qab (keyl) belə ərzaq gozləməyin və mənə də yaxınlasmayın!”
Surah Yusuf, Verse 60
قَالُواْ سَنُرَٰوِدُ عَنۡهُ أَبَاهُ وَإِنَّا لَفَٰعِلُونَ
(Yusifin qardasları) dedilər: “Ondan otru atasını yola gətirməyə calısarıq və sozsuz ki, (bunu) edərik”
Surah Yusuf, Verse 61
وَقَالَ لِفِتۡيَٰنِهِ ٱجۡعَلُواْ بِضَٰعَتَهُمۡ فِي رِحَالِهِمۡ لَعَلَّهُمۡ يَعۡرِفُونَهَآ إِذَا ٱنقَلَبُوٓاْ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِمۡ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ
(Yusif) xidmətcilərinə dedi: “Onların (ərzaq əvəzinə verdikləri) mallarını da (xəlvətcə) yuklərinin icinə qoyun. Bəlkə, ailələrinə dondukdə onu (mallarının geri qaytarıldıgını) basa dussunlər və ola bilsin ki, (yenidən ərzaq almaq ucun bir daha yanımıza) qayıtsınlar!”
Surah Yusuf, Verse 62
فَلَمَّا رَجَعُوٓاْ إِلَىٰٓ أَبِيهِمۡ قَالُواْ يَـٰٓأَبَانَا مُنِعَ مِنَّا ٱلۡكَيۡلُ فَأَرۡسِلۡ مَعَنَآ أَخَانَا نَكۡتَلۡ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ
(Yusifin) qardasları atalarının yanına dondukdə dedilər: “Ata! Bizə ərzaq (taxıl olculub) verilməsi qadagan edildi. (Əgər Bin Yamini bizimlə Misirə gondərməsən, bizə daha hec bir sey verilməyəcək). Yenidən ərzaq (taxıl olcub) almaq ucun qardasımızı bizimlə birlikdə (Misirə) gondər. Biz, əlbəttə, onu qoruyacagıq!”
Surah Yusuf, Verse 63
قَالَ هَلۡ ءَامَنُكُمۡ عَلَيۡهِ إِلَّا كَمَآ أَمِنتُكُمۡ عَلَىٰٓ أَخِيهِ مِن قَبۡلُ فَٱللَّهُ خَيۡرٌ حَٰفِظٗاۖ وَهُوَ أَرۡحَمُ ٱلرَّـٰحِمِينَ
(Yə’qub) dedi: “Bundan əvvəl qardasını (Yusifi) sizə e’tibar etdiyim kimi, hec onu sizə e’tibar edə bilərəmmi? Allah Ozu (onu) ən yaxsı qoruyandır və rəhmlilərin ən rəhmlisidir!”
Surah Yusuf, Verse 64
وَلَمَّا فَتَحُواْ مَتَٰعَهُمۡ وَجَدُواْ بِضَٰعَتَهُمۡ رُدَّتۡ إِلَيۡهِمۡۖ قَالُواْ يَـٰٓأَبَانَا مَا نَبۡغِيۖ هَٰذِهِۦ بِضَٰعَتُنَا رُدَّتۡ إِلَيۡنَاۖ وَنَمِيرُ أَهۡلَنَا وَنَحۡفَظُ أَخَانَا وَنَزۡدَادُ كَيۡلَ بَعِيرٖۖ ذَٰلِكَ كَيۡلٞ يَسِيرٞ
Onlar yuklərini acdıqda mallarının ozlərinə qaytarldıgını gorub dedilər: “Ata! Daha nə istəyirik? Bu bizim ozumuzə qaytarılmıs mallarımızdır. Biz (onun vasitəsilə) ailəmiz’ bir daha ərzaq alıb gətirər, qardasımızı qoruyar və (ərzagımızın ustunə) bir dəvə yuku də ərzaq artırarıq. Bu (əvvəlcə gətirdiyimiz) isə az bir ərzaqdır!”
Surah Yusuf, Verse 65
قَالَ لَنۡ أُرۡسِلَهُۥ مَعَكُمۡ حَتَّىٰ تُؤۡتُونِ مَوۡثِقٗا مِّنَ ٱللَّهِ لَتَأۡتُنَّنِي بِهِۦٓ إِلَّآ أَن يُحَاطَ بِكُمۡۖ فَلَمَّآ ءَاتَوۡهُ مَوۡثِقَهُمۡ قَالَ ٱللَّهُ عَلَىٰ مَا نَقُولُ وَكِيلٞ
(Yə’qub) dedi: “Basınıza bir bəla (olum, fəlakət) gəlməyəcəyi təqdirdə Bin Yamini (sag-salamat) qaytarıb yanıma gətirəcəyinizə dair Allaha urəkdən and icib mənə soz verməyincə onu sizinlə (Misirə) gondərməyəcəyəm!” Onlar and icib soz verdikdə (Yə’qub): “Allah dediyimizə sahiddir!” – dedi
Surah Yusuf, Verse 66
وَقَالَ يَٰبَنِيَّ لَا تَدۡخُلُواْ مِنۢ بَابٖ وَٰحِدٖ وَٱدۡخُلُواْ مِنۡ أَبۡوَٰبٖ مُّتَفَرِّقَةٖۖ وَمَآ أُغۡنِي عَنكُم مِّنَ ٱللَّهِ مِن شَيۡءٍۖ إِنِ ٱلۡحُكۡمُ إِلَّا لِلَّهِۖ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُۖ وَعَلَيۡهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُتَوَكِّلُونَ
(Yə’qub) dedi: “Ogullarım! (Misirə) eyni bir qapıdan girməyin, ayrı-ayrı qapılardan daxil olun (sizə goz dəyməsin). Bununla belə, mən Allahın qəza-qədərini sizdən hec bir seylə dəf edə bilmərəm. Hokm yalnız Allahındır. Mən ancaq Ona təvəkkul etdim. Qoy təvəkkul edənlər də ancaq Ona təvəkkul etsinlər!”
Surah Yusuf, Verse 67
وَلَمَّا دَخَلُواْ مِنۡ حَيۡثُ أَمَرَهُمۡ أَبُوهُم مَّا كَانَ يُغۡنِي عَنۡهُم مِّنَ ٱللَّهِ مِن شَيۡءٍ إِلَّا حَاجَةٗ فِي نَفۡسِ يَعۡقُوبَ قَضَىٰهَاۚ وَإِنَّهُۥ لَذُو عِلۡمٖ لِّمَا عَلَّمۡنَٰهُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
Onlar ataları (Yə’qubun) əmr etdiyi kimi (Misirə ayrı-ayrı qapılardan) daxil olduqda (bu) Allahın qəza-qədərini əsla onlardan dəf edə bilmədi (ozləri də bilmədən ogurluqda ittiham olundular), ancaq Yə’qubun urəyində bir diləyi (oglanlarına goz dəyməməsini) yerinə yetirmis oldu. Subhəsiz ki, Yə’qub onu (vəhylə) oyrətdiyimiz ucun bir elm sahibi idi. Lakin insanların (kafirlərin) əksəriyyəti (Allahın sevib-secdiyi zatlara vəhy, ilham yolu ilə elm oyrətməsini) bilməz
Surah Yusuf, Verse 68
وَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَىٰ يُوسُفَ ءَاوَىٰٓ إِلَيۡهِ أَخَاهُۖ قَالَ إِنِّيٓ أَنَا۠ أَخُوكَ فَلَا تَبۡتَئِسۡ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Onlar Yusifin huzuruna daxil olduqları zaman (Yusif) qardasını (Bin Yamini) bagrına basıb dedi: “Mən, həqiqətən, sənin qardasınam. Onların etdikləri (basımıza gətirdikləri) islərdən kədərlənmə!”
Surah Yusuf, Verse 69
فَلَمَّا جَهَّزَهُم بِجَهَازِهِمۡ جَعَلَ ٱلسِّقَايَةَ فِي رَحۡلِ أَخِيهِ ثُمَّ أَذَّنَ مُؤَذِّنٌ أَيَّتُهَا ٱلۡعِيرُ إِنَّكُمۡ لَسَٰرِقُونَ
(Yusif) onların yuklərini hazırlatdıgı vaxt qardasının yukunun icinə bir su qabı (piyalə) qoydu. (Karvan yola dusdukdən) sonra (arxalarınca) bir carcı: “Ey karvan əhli! Siz, həqiqətən, ogrusunuz!” – deyə haray cəkdi
Surah Yusuf, Verse 70
قَالُواْ وَأَقۡبَلُواْ عَلَيۡهِم مَّاذَا تَفۡقِدُونَ
(Yə’qubun oglanları arxalarınca gələnlərə tərəf) donub: “Nə itirmisiniz?” – deyə sorusdular
Surah Yusuf, Verse 71
قَالُواْ نَفۡقِدُ صُوَاعَ ٱلۡمَلِكِ وَلِمَن جَآءَ بِهِۦ حِمۡلُ بَعِيرٖ وَأَنَا۠ بِهِۦ زَعِيمٞ
Onlar belə cavab verdilər: “Hokmdarın (qızıl) su qabını itirmisik. Onu tapıb gətirənə (mustuluq olaraq) bir dəvə yuku ərzaq veriləcək!” (Carcı:) “Mən də buna zaminəm!” - (dedi)
Surah Yusuf, Verse 72
قَالُواْ تَٱللَّهِ لَقَدۡ عَلِمۡتُم مَّا جِئۡنَا لِنُفۡسِدَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا كُنَّا سَٰرِقِينَ
(Yə’qubun oglanları) dedilər: “Allaha and olsun! Siz də yəqin bilirsiniz ki, biz bu yerə (Misir torpagına) fitnə-fəsad salmaq ucun gəlməmisik və biz ogru da deyilik!”
Surah Yusuf, Verse 73
قَالُواْ فَمَا جَزَـٰٓؤُهُۥٓ إِن كُنتُمۡ كَٰذِبِينَ
Onlar sorusdular: “Əgər yalan desəniz (yalancı cıxsanız), onun (ogrunun su qabını goturənin) cəzası nədir?”
Surah Yusuf, Verse 74
قَالُواْ جَزَـٰٓؤُهُۥ مَن وُجِدَ فِي رَحۡلِهِۦ فَهُوَ جَزَـٰٓؤُهُۥۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّـٰلِمِينَ
(Qardaslar:) “Onun cəzası yukundə (ogurluq sey) tapılan adamın ozudur (onun kolə edilməsidir). Biz zalımları belə cəzalandırırıq!” – deyə cavab verdilər
Surah Yusuf, Verse 75
فَبَدَأَ بِأَوۡعِيَتِهِمۡ قَبۡلَ وِعَآءِ أَخِيهِ ثُمَّ ٱسۡتَخۡرَجَهَا مِن وِعَآءِ أَخِيهِۚ كَذَٰلِكَ كِدۡنَا لِيُوسُفَۖ مَا كَانَ لِيَأۡخُذَ أَخَاهُ فِي دِينِ ٱلۡمَلِكِ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ نَرۡفَعُ دَرَجَٰتٖ مَّن نَّشَآءُۗ وَفَوۡقَ كُلِّ ذِي عِلۡمٍ عَلِيمٞ
(Yusif dogma) qardasının yukundən (qabından) əvvəl onların yuklərini axtarmaga basladı, sonra su qabını qardasının yukundən (tapıb) cıxartdı. Biz Yusifə (qardasını yanında saxlamaq ucun) belə bir tədbir oyrətdik. Yoxsa padsahın (Misir hokmdarının) dininə (səriətinə, qanunlarına) gorə, o, qardasını tutub oz yanında saxlaya bilməzdi. Allahın istədiyi isə mustəsnadır. (Yalnız Allah istədiyi ucun bu belə oldu). Biz istədiyimiz kimsəni dərəcələrlə yuksəldərik. Hər biləndən ustun bir bilən də vardır
Surah Yusuf, Verse 76
۞قَالُوٓاْ إِن يَسۡرِقۡ فَقَدۡ سَرَقَ أَخٞ لَّهُۥ مِن قَبۡلُۚ فَأَسَرَّهَا يُوسُفُ فِي نَفۡسِهِۦ وَلَمۡ يُبۡدِهَا لَهُمۡۚ قَالَ أَنتُمۡ شَرّٞ مَّكَانٗاۖ وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا تَصِفُونَ
(Qardaslar) dedilər: “Əgər o (Bin Yamin) ogurlamısdırsa, bundan qabaq onun bir qardası da (Yusif də) ogurluq etmisdi.. Yusif bu sozu urəyində saxlayıb onlara acmadı və dedi: “Siz (Allah yanında ondan) daha pis bir movqedəsiniz. Allah sizin (mənə və qardasıma yalandan) aid etdiyiniz seyləri daha yaxsı bilir!”
Surah Yusuf, Verse 77
قَالُواْ يَـٰٓأَيُّهَا ٱلۡعَزِيزُ إِنَّ لَهُۥٓ أَبٗا شَيۡخٗا كَبِيرٗا فَخُذۡ أَحَدَنَا مَكَانَهُۥٓۖ إِنَّا نَرَىٰكَ مِنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
(Qardaslar) dedilər: “Ey vəzir! Bunun cox qoca bir atası vardır. Onun yerinə bizim birimizi tutub saxla. Biz sənin yaxsılıq edən adamlardan oldugunu goruruk”
Surah Yusuf, Verse 78
قَالَ مَعَاذَ ٱللَّهِ أَن نَّأۡخُذَ إِلَّا مَن وَجَدۡنَا مَتَٰعَنَا عِندَهُۥٓ إِنَّآ إِذٗا لَّظَٰلِمُونَ
(Yusif) belə cavab verdi: “Allah eləməsin! Malımızı kimdə tapmısıqsa, yalnız onu tutub saxlayacagıq. Yoxsa, sozsuz ki, haqsızlıq etmis olarıq!”
Surah Yusuf, Verse 79
فَلَمَّا ٱسۡتَيۡـَٔسُواْ مِنۡهُ خَلَصُواْ نَجِيّٗاۖ قَالَ كَبِيرُهُمۡ أَلَمۡ تَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ أَبَاكُمۡ قَدۡ أَخَذَ عَلَيۡكُم مَّوۡثِقٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَمِن قَبۡلُ مَا فَرَّطتُمۡ فِي يُوسُفَۖ فَلَنۡ أَبۡرَحَ ٱلۡأَرۡضَ حَتَّىٰ يَأۡذَنَ لِيٓ أَبِيٓ أَوۡ يَحۡكُمَ ٱللَّهُ لِيۖ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلۡحَٰكِمِينَ
Onlar (Bin Yamindən) umidlərini kəsdikdə kənara cəkilib pıcıldasmaga basladılar (pıcıldasaraq kənara cəkildilər). Onların (qardasların) ən boyuyu dedi: “Məgər atanız sizi Allaha and icdirib əhd aldıgını və bundan qabaq Yusif barəsindəki təqsirinizi bilmirsiniz? Atam (evə qayıtmagıma) izin və ya Allah (qardasımın xilas olması haqqında) oz hokmunu verməyincə, mən bu yerdən (Misir torpagından) ayrılmayacagam! O (Allah) hokm verənlərin ən yaxsısıdır
Surah Yusuf, Verse 80
ٱرۡجِعُوٓاْ إِلَىٰٓ أَبِيكُمۡ فَقُولُواْ يَـٰٓأَبَانَآ إِنَّ ٱبۡنَكَ سَرَقَ وَمَا شَهِدۡنَآ إِلَّا بِمَا عَلِمۡنَا وَمَا كُنَّا لِلۡغَيۡبِ حَٰفِظِينَ
Atanızın yanına qayıdıb deyin: “Ata! Oglun, həqiqətən, ogurluq etdi. Biz ancaq bildiyimiz sey barəsində sahidlik edirik. (Biz Bin Yaminin ogurluq etdiyini oz gozlərimizlə gorməsək də, hər halda su qabı onun yukundən cıxdı). Biz qeybi muhafizə edən deyilik. (Bin Yamini sag-salamat qaytarıb gətirəcəyimiz barədə sənə soz verdiyimiz zaman irəlidə bir ogurluq hadisəsinin bas verəcəyini və duzgun olub-olmasa da, onun qardasımızın boynuna qoyulacagını haradan biləydik? Buna gorə də bizi uzrlu hesab et)
Surah Yusuf, Verse 81
وَسۡـَٔلِ ٱلۡقَرۡيَةَ ٱلَّتِي كُنَّا فِيهَا وَٱلۡعِيرَ ٱلَّتِيٓ أَقۡبَلۡنَا فِيهَاۖ وَإِنَّا لَصَٰدِقُونَ
Oldugumuz səhərdən (Misir əhalisindən) də, birlikdə gəldiyimiz karvandan da sorus. Biz, həqiqətən, dogru danısanlarıq!”
Surah Yusuf, Verse 82
قَالَ بَلۡ سَوَّلَتۡ لَكُمۡ أَنفُسُكُمۡ أَمۡرٗاۖ فَصَبۡرٞ جَمِيلٌۖ عَسَى ٱللَّهُ أَن يَأۡتِيَنِي بِهِمۡ جَمِيعًاۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡعَلِيمُ ٱلۡحَكِيمُ
(Qardaslar Yə’qubun yanına qayıdıb əhvalatı atalarına danısdıqdan sonra) o dedi: “Xeyr, sizin oz nəfsiniz sizi bu isə sovq etdi (pis əməlinizi sizə yaxsı gostərdi). (Bir dəvə yuku artıq ərzaq almaq xatirinə qardasınızı bada verdiniz. Əvvələn, Bin Yamin hec vaxt ogurluq etməz. Ikincisi, ogurluq edənin tutulub kolə edilməsi bizim səriətimizdədir. Misir hokmdarı bizim səriətimizi haradan bilir? Bunu siz ona demisiniz). (Mənə) yalnız gozəl (tukənməz, dozumlu) səbr (gərəkdir). Ola bilsin ki, Allah onların (oglanlarımın) hamısını mənə yetirsin! O, həqiqətən, (hər seyi) biləndir, hikmət sahibidir!”
Surah Yusuf, Verse 83
وَتَوَلَّىٰ عَنۡهُمۡ وَقَالَ يَـٰٓأَسَفَىٰ عَلَىٰ يُوسُفَ وَٱبۡيَضَّتۡ عَيۡنَاهُ مِنَ ٱلۡحُزۡنِ فَهُوَ كَظِيمٞ
(Bu sozlərdən sonra Yə’qub) onlardan (oglanlarından) uz dondərdi. (Bin Yaminin basına gələn bu is onun yadına sevimli oglu Yusifin musibətini saldı) və: “(Heyf sənə) yazıq Yusif!” – dedi. Dərd-qəmdən (həmisə aglamaqdan Yə’qubun) gozlərinə ag gəldi. O, (butun dərdini) icində cəkirdi (oglanlarına bildirmirdi)
Surah Yusuf, Verse 84
قَالُواْ تَٱللَّهِ تَفۡتَؤُاْ تَذۡكُرُ يُوسُفَ حَتَّىٰ تَكُونَ حَرَضًا أَوۡ تَكُونَ مِنَ ٱلۡهَٰلِكِينَ
(Oglanları Yə’quba) dedilər: “Allaha and olsun ki, sən Yusif deyə-deyə xəstələnib əldən dusəcək, ya da oləcəksən!”
Surah Yusuf, Verse 85
قَالَ إِنَّمَآ أَشۡكُواْ بَثِّي وَحُزۡنِيٓ إِلَى ٱللَّهِ وَأَعۡلَمُ مِنَ ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
(Yə’qub) belə cavab verdi: “Mən dərd-sərimi yalnız Allaha ərz edirəm və Allahdan (gələn vəhy ilə) sizin bilmədiklərinizi (Yusifin vaxtilə gorduyu yuxunun cin cıxacagını, sizin və mənim ona tə’zim edəcəyimizi) bilirəm
Surah Yusuf, Verse 86
يَٰبَنِيَّ ٱذۡهَبُواْ فَتَحَسَّسُواْ مِن يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَاْيۡـَٔسُواْ مِن رَّوۡحِ ٱللَّهِۖ إِنَّهُۥ لَا يَاْيۡـَٔسُ مِن رَّوۡحِ ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ
Ogullarım! Gedin Yusifdən və qardasından (Bin Yamındən) bir xəbər bilin. Allahın mərhəmətindən umidinizi kəsməyin. Allahın mərhəmətindən yalnız kafirlər umidini uzər!”
Surah Yusuf, Verse 87
فَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَيۡهِ قَالُواْ يَـٰٓأَيُّهَا ٱلۡعَزِيزُ مَسَّنَا وَأَهۡلَنَا ٱلضُّرُّ وَجِئۡنَا بِبِضَٰعَةٖ مُّزۡجَىٰةٖ فَأَوۡفِ لَنَا ٱلۡكَيۡلَ وَتَصَدَّقۡ عَلَيۡنَآۖ إِنَّ ٱللَّهَ يَجۡزِي ٱلۡمُتَصَدِّقِينَ
(Yə’qubun ogulları Misirə gəlib Yusifin) huzuruna daxil olanda dedilər: “Ey vəzir! Bizə və ailəmizə musibət (quraqlıq, qıtlıq, aclıq) uz vermisdir. Bir az dəyərsiz malla (sənin yanına) gəlmisik. (Buna baxmayaraq, yenə də onun muqabilində) bizim ucun olcunu duz elə (bolluca ərzaq ehsan et) və bizə sədəqə ver. Həqiqətən, Allah sədəqə verənləri mukafatlandırar!”
Surah Yusuf, Verse 88
قَالَ هَلۡ عَلِمۡتُم مَّا فَعَلۡتُم بِيُوسُفَ وَأَخِيهِ إِذۡ أَنتُمۡ جَٰهِلُونَ
(Yusif) onlardan: “Siz cahil oldugunuz zaman Yusifə və qardasına nələr etdiklərinizi bilirsinizmi?” – deyə sorusdu
Surah Yusuf, Verse 89
قَالُوٓاْ أَءِنَّكَ لَأَنتَ يُوسُفُۖ قَالَ أَنَا۠ يُوسُفُ وَهَٰذَآ أَخِيۖ قَدۡ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡنَآۖ إِنَّهُۥ مَن يَتَّقِ وَيَصۡبِرۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Onlar: “Yoxsa sən Yusifin ozusən?!” – dedilər. O da: “Mən Yusifəm, bu da qardasımdır. Allah bizə lutf etdi. Kim Allahdan qorxub pis əməllərdən cəkinsə və səbr etsə, (bilsin ki) Allah yaxsı islər gorənlərin mukafatını əsla zay etməz!” – deyə cavab verdi
Surah Yusuf, Verse 90
قَالُواْ تَٱللَّهِ لَقَدۡ ءَاثَرَكَ ٱللَّهُ عَلَيۡنَا وَإِن كُنَّا لَخَٰطِـِٔينَ
Onlar: “Allaha and olsun ki, Allah səni bizdən ustun etmisdir. Biz isə (sənin barəndə), sozsuz ki, gunah etmisik!” – dedilər
Surah Yusuf, Verse 91
قَالَ لَا تَثۡرِيبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡيَوۡمَۖ يَغۡفِرُ ٱللَّهُ لَكُمۡۖ وَهُوَ أَرۡحَمُ ٱلرَّـٰحِمِينَ
(Yusif) dedi: “Bu gun sizə (etdiklərinizə gorə) hec bir məzəmmət yoxdur. Allah sizi bagıslasın! Cunki O, rəhm edələrin ən rəhmlisidir! (Mən Allahdan sizin bagıslanmanızı diləyərəm. O da sizi bagıslayar)
Surah Yusuf, Verse 92
ٱذۡهَبُواْ بِقَمِيصِي هَٰذَا فَأَلۡقُوهُ عَلَىٰ وَجۡهِ أَبِي يَأۡتِ بَصِيرٗا وَأۡتُونِي بِأَهۡلِكُمۡ أَجۡمَعِينَ
Bu koynəyimi goturub aparın, atamın uzunə surtun (atın), o (yenidən) gorməyə baslayar. Butun ailənizi də yıgıb yanıma gəlin!”
Surah Yusuf, Verse 93
وَلَمَّا فَصَلَتِ ٱلۡعِيرُ قَالَ أَبُوهُمۡ إِنِّي لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَۖ لَوۡلَآ أَن تُفَنِّدُونِ
Karvan (vətənə qayıtmaq ucun Misirdən) ayrılanda ataları (Yə’qub yanındakı ovladlarına) dedi: “Əgər məni səfeh hesab etməsəydiniz (və ya yalancı hesab edib danlamasaydınız), deyirdim ki, Yusifin ətrini alıram!”
Surah Yusuf, Verse 94
قَالُواْ تَٱللَّهِ إِنَّكَ لَفِي ضَلَٰلِكَ ٱلۡقَدِيمِ
Onlar: “Allaha and olsun ki, sən yenə oz kohnə yanlıslıgında (sasqınlıgında) qalmaqdasan!” dedilər
Surah Yusuf, Verse 95
فَلَمَّآ أَن جَآءَ ٱلۡبَشِيرُ أَلۡقَىٰهُ عَلَىٰ وَجۡهِهِۦ فَٱرۡتَدَّ بَصِيرٗاۖ قَالَ أَلَمۡ أَقُل لَّكُمۡ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ مِنَ ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
Mustuluqcu gəlib koynəyi (Yə’qubun) uzunə surtən kimi onun gozləri acıldı və o: “Məgər sizə demədimmi ki, mən Allahdan (gələn vəhy ilə) sizin bilmədiklərinizi bilirəm!” soylədi
Surah Yusuf, Verse 96
قَالُواْ يَـٰٓأَبَانَا ٱسۡتَغۡفِرۡ لَنَا ذُنُوبَنَآ إِنَّا كُنَّا خَٰطِـِٔينَ
(Oglanları ona:) “Ata! Bizim ucun gunahlarımızın bagıslanmasını dilə. Biz, dogrudan da, gunahkar olmusuq!” dedilər
Surah Yusuf, Verse 97
قَالَ سَوۡفَ أَسۡتَغۡفِرُ لَكُمۡ رَبِّيٓۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
(Yə’qub) dedi: “Mən Rəbbimdən sizin bagıslanmagınızı diləyəcəyəm. O, həqiqətən, bagıslayandır, rəhm edəndir!”
Surah Yusuf, Verse 98
فَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَىٰ يُوسُفَ ءَاوَىٰٓ إِلَيۡهِ أَبَوَيۡهِ وَقَالَ ٱدۡخُلُواْ مِصۡرَ إِن شَآءَ ٱللَّهُ ءَامِنِينَ
(Yə’qub və ailəsi) Yusifin huzuruna daxil olduqda o, ata-anasını (analıgı olan xalasını) bagrına basıb: “Insallah (hər seydən) əmin olaraq Misirə daxil olun!” dedi
Surah Yusuf, Verse 99
وَرَفَعَ أَبَوَيۡهِ عَلَى ٱلۡعَرۡشِ وَخَرُّواْ لَهُۥ سُجَّدٗاۖ وَقَالَ يَـٰٓأَبَتِ هَٰذَا تَأۡوِيلُ رُءۡيَٰيَ مِن قَبۡلُ قَدۡ جَعَلَهَا رَبِّي حَقّٗاۖ وَقَدۡ أَحۡسَنَ بِيٓ إِذۡ أَخۡرَجَنِي مِنَ ٱلسِّجۡنِ وَجَآءَ بِكُم مِّنَ ٱلۡبَدۡوِ مِنۢ بَعۡدِ أَن نَّزَغَ ٱلشَّيۡطَٰنُ بَيۡنِي وَبَيۡنَ إِخۡوَتِيٓۚ إِنَّ رَبِّي لَطِيفٞ لِّمَا يَشَآءُۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡعَلِيمُ ٱلۡحَكِيمُ
(Yusif) ata-anasını taxt (oz taxtının) ustunə qaldırdı. Onlar (ata-ana və on bir qardas) hamısı (hormət əlaməti olaraq) onun qarsısında səcdəyə qapandılar. (Allah onları bir-birinə qovusdurdugu ucun sukur səcdəsi etdilər). (Yusif) dedi: “Atacan! Bu əvvəl gorduyum yuxunun yozumudur. Rəbbim onu (yuxunu) həqiqətə cevirdi. O mənə yaxsılıq etdi, cunki məni zindandan qurtardı, Seytan mənimlə qardaslarımın arasını vurduqdan sonra sizi coldən (yanıma) gətirdi (bizi bir-birimizə qovusdurdu). Həqiqətən, Rəbbim istədiyinə qarsı lutfkardır (istədiyi səxs və ya is barəsində incə tədbir sahibidir). O, dogrudan da, (hər seyi) biləndir, hikmət sahibidir!”
Surah Yusuf, Verse 100
۞رَبِّ قَدۡ ءَاتَيۡتَنِي مِنَ ٱلۡمُلۡكِ وَعَلَّمۡتَنِي مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِۚ فَاطِرَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ أَنتَ وَلِيِّۦ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۖ تَوَفَّنِي مُسۡلِمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّـٰلِحِينَ
(Yusif atası ilə bir muddət gozəl dovran surdukdən sonra Yə’qub vəfat etdi. Yusif atasını aparıb oz vətənində dəfn etdi və dunyanın hec bir e’tibarı olmadıgını gordukdə Allaha dua edərək Ondan olum diləyib dedi:) “Ey Rəbbim! Sən mənə səltənətdən (istədiyimdən də artıq) bir pay verdin. Mənə yuxu yozmagı oyrətdin. Ey goyləri və yeri yaradan! Sən dunyada da, axirətdə də mənim ixtiyar sahibimsən. Mənim canımı musəlman olaraq al və məni əməlisalehlərə qovusdur!”
Surah Yusuf, Verse 101
ذَٰلِكَ مِنۡ أَنۢبَآءِ ٱلۡغَيۡبِ نُوحِيهِ إِلَيۡكَۖ وَمَا كُنتَ لَدَيۡهِمۡ إِذۡ أَجۡمَعُوٓاْ أَمۡرَهُمۡ وَهُمۡ يَمۡكُرُونَ
(Ya Rəsulum!) Bu, sənə vəhy etdiyimiz (vəhylə bildirdiyimiz) qeyb xəbərlərindəndir. Onlar (Yusifin qardasları) hiylə quraraq əlbir is gordukləri (Yusifi quyuya atdıqları) zaman sən ki onların yanında deyildin
Surah Yusuf, Verse 102
وَمَآ أَكۡثَرُ ٱلنَّاسِ وَلَوۡ حَرَصۡتَ بِمُؤۡمِنِينَ
Sən (qovmunun imana gəlməsi ucun) təsnə olsan da, insanların (Məkkə musriklərinin) əksəriyyəti iman gətirən deyildir
Surah Yusuf, Verse 103
وَمَا تَسۡـَٔلُهُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۚ إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ
Halbuki sən bundan (islamın təbligı və imana də’vətdən) otru onlardan hec bir mukafat istəmirsən. Bu (Qur’an) isə aləmlərə yalnız bir oyud-nəsihətdir
Surah Yusuf, Verse 104
وَكَأَيِّن مِّنۡ ءَايَةٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ يَمُرُّونَ عَلَيۡهَا وَهُمۡ عَنۡهَا مُعۡرِضُونَ
Goylərdə və yerdə (Allahın birliyini subut edən) necə-necə əlamətlər (nisanələr) vardır ki, insanlar onların yanından uzlərini cevirib kecərlər (onlara baxıb ibrət almaz, onların həqiqi mə’naları haqqında dusunməzlər)
Surah Yusuf, Verse 105
وَمَا يُؤۡمِنُ أَكۡثَرُهُم بِٱللَّهِ إِلَّا وَهُم مُّشۡرِكُونَ
Onların əksəriyyəti ancaq sərik qosaraq Allaha inanarlar. (Allah təklikdə deyil, Ona qosduqları səriklər-butlər və tanrılarla birlikdə ibadət edərlər)
Surah Yusuf, Verse 106
أَفَأَمِنُوٓاْ أَن تَأۡتِيَهُمۡ غَٰشِيَةٞ مِّنۡ عَذَابِ ٱللَّهِ أَوۡ تَأۡتِيَهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
Məgər (musriklər) Allahın əzabından onlara bir bəla gəlməyəcəyinə və ya qiyamətin, ozləri də bilmədən, qəflətən baslarının ustunu almayacagına əmindirlərmi
Surah Yusuf, Verse 107
قُلۡ هَٰذِهِۦ سَبِيلِيٓ أَدۡعُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِۚ عَلَىٰ بَصِيرَةٍ أَنَا۠ وَمَنِ ٱتَّبَعَنِيۖ وَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
(Ya Rəsulum!) De: “Bu mənim (təblig, də’vət) yolumdur. Mən və mənə tabe olan (mo’minlər) acıq-askar bir dəlillə (insanları) Allaha cagırırıq. Allah pakdır, muqəddəsdir (butun eyib və noqsanlardan xalidir, Onun hec bir səriki yoxdur). Mən isə musriklərdən deyiləm!”
Surah Yusuf, Verse 108
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ إِلَّا رِجَالٗا نُّوحِيٓ إِلَيۡهِم مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡقُرَىٰٓۗ أَفَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۗ وَلَدَارُ ٱلۡأٓخِرَةِ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
Səndən əvvəl də (səhra əhlindən deyil) ancaq səhər əhlindən olub ozlərinə vəhy etdiyimiz necə-necə kisilər (qadın, mələk yox, məhz kisi peygəmbərlər) gondərdik. Məgər (bu musriklər) yer uzundə gəzib dolasmırlarmı ki, ozlərindən əvvəl gəlib-gedənlərin (məhv olmus xalqların, tayfaların) aqibətinin necə oldugunu gorsunlər? Həqiqətən, axirət yurdu Allahdan qorxub pis əməllərdən cəkinənlər ucun daha xeyirlidir. Məgər dərk etmirsiniz
Surah Yusuf, Verse 109
حَتَّىٰٓ إِذَا ٱسۡتَيۡـَٔسَ ٱلرُّسُلُ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُمۡ قَدۡ كُذِبُواْ جَآءَهُمۡ نَصۡرُنَا فَنُجِّيَ مَن نَّشَآءُۖ وَلَا يُرَدُّ بَأۡسُنَا عَنِ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
Nəhayət, peygəmbərlər umidsizliyə qapıldıqda və ozlərinin yalancı hesab edildiklərini gordukdə (yəqin etdikdə) koməyimiz onlara yetdi, dilədiyimizə nicat verildi. Bizim əzabımız gunahkarlardan əsla dəf olunmaz
Surah Yusuf, Verse 110
لَقَدۡ كَانَ فِي قَصَصِهِمۡ عِبۡرَةٞ لِّأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِۗ مَا كَانَ حَدِيثٗا يُفۡتَرَىٰ وَلَٰكِن تَصۡدِيقَ ٱلَّذِي بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَتَفۡصِيلَ كُلِّ شَيۡءٖ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
(Peygəmbərlərin) hekayətlərində agıl sahibləri ucun, sozsuz ki, bir ibrət vardır. (Bu Qur’an) uydurma bir soz deyildir. Ancaq ozundən əvvəlkilərin (ilahi kitabların) təsdiqi, (Allahın bəndələrindən otru) hər bir seyin (butun hokmlərin, halal-haramın) mufəssəl izahıdır. O, iman gətirən bir tayfa ucun hidayət (dogru yolu gostərən rəhbər) və mərhəmətdir
Surah Yusuf, Verse 111